Giriş

Dünya kaynaklarının sonsuz olmadığı, gerçekleştirilen faaliyetlerin çevresel etkilerinin bölgesel kalmayıp küresel olduğu tüm dünyada kabul görmüş bir gerçektir. Bu bakış açısı, çevresel etkilerin azaltılması için hem yasal uygulamaların hem de çevre bilincinin artırılması ihtiyacını gündeme getirmiştir. ¹

Bunların farkında olan günümüz tüketicisi, beklenti ve ihtiyaçlarının en üst düzeyde karşılanmasının dışında; kendisine ve yaşadığı çevreye değer verilmesini beklemekte ve bunu sorgulamaktadır. Tüm bu gelişmeler kuruluşların çevre ile etkileşimlerini kontrol altında tutabilmeleri ve başarıları için sürekli iyileştirme sağlayacakları yönetim sistemleri ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. ¹

Günümüzde artık genel kabul görmüş bu gerçekler çerçevesinde PaperCut MF programı ve ISO 14001 Standardından kısaca bahsetmemiz ve aralarındaki ilişkiye değinmemiz yerinde olacaktır.

PaperCut MF Nedir?

Çağımızın  çok işlevli ofis makineleri artık çok daha akıllı sistemlere sahip olarak üretilmektedir. Dokunmatik kranları, işlemcileri, sabit diskleri ve ön bellekleri neredeyse hepsinde standart olarak bulunmaktadır. Bu sayede ofis makinelerinin uygun olan platformlarının üzerlerine yazılım kurulabiliyor.

Bu teknoloji çoğaltma, yazdırma, tarama, fakslama gibi makineyle yapılabilen tüm işlemlerin bir “Baskı Yönetim Sistemi” ile denetim altına alınabilmesine olanak sağlamaktadır.  PaperCut NG’de olduğu gibi, PaperCut MF de aynı şekilde marka bağımsız, tüm işletim sistemlerini destekliyor ve neredeyse tüm çok işlevli ofis makinelerine kurulabiliyor.

Genelde kart okuyucu projelerle desteklenen PaperCut MF ; kağıt, kartuş, toner, drum gibi çevreye doğrudan etki eden sarf malzemelerinin kullanımını azaltıyor. Ayrıca işletmeye maliyet azaltıcı unsur olarak finansal bir seçenek sunuyor ve tüm dökuman sistemini denetim altına alarak gereksiz baskı kirliliğine ve doğal kaynak kullanımına son veriyor. Çeşitli raporlama yöntemleriyle yönetim kademesine maliyetlendirme alanında yardımcı oluyor.

ISO 14001 Standardı Nedir? ¹

Ürünün, hammaddeden nihai ürün haline getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan sitemin kurulmasını tarif eden ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından yayınlanmış olan standartlar serisidir. ¹

ISO 14000 bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden çok, nasıl üretildiği ile ilgilenir. Çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayanır. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymaya zorlar. ¹

ISO 14001, Çevre Yönetim Sistemlerine ilişkin olarak uluslararası alanda tanınmış bir standart olup, kuruluşların faaliyetlerinin, ürünlerinin ve hizmetlerinin çevreyle ilgili unsurlarının daha etkin olarak yönetilmesi konusunda kılavuz sunar. ¹

ISO 14001 İle İlgili Bazı Tanımlar ¹

Sürekli Gelişme: Kuruluşun, çevre politikasına uygun olarak genel çevre icraatında gelişmeler sağlamak için kuruluş çevre yönetim sisteminin sürekli olarak iyileştirilmesidir.

Çevre: Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su, toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortamdır.

Çevre Boyutu: Kuruluşun, faaliyetlerinin, ürünlerinin veya hizmetlerinin çevre ile etkileşime giren unsurlarıdır.

Çevre Etkisi: Çevrede, kısmen veya tamamen kuruluşun faaliyet, ürün ve hizmetleri dolayısıyla ortaya çıkan, olumlu veya olumsuz her türlü değişikliktir.

Çevre Politikası: Kuruluşun, genel çevre icraatı ile ilgili niyet ve prensiplerini açıklamak, faaliyet, çevre amaç ve hedeflerle çerçeve teşkil etmek üzere yaptığı beyandır.

Kirlenmenin Önlenmesi: Kirlenmeyi önlemek, azaltmak veya kontrol altında tutmak amacıyla yeniden devreye sokmayı, başka işleme tabi tutmayı, işlemde değişiklik yapmayı, kontrol mekanizmalarını, kaynakların etkin kullanımını, malzeme ikamesini içine alabilen her türlü işlem ve uygulamaya başvurulması, malzeme veya ürün kullanılmasıdır.

Sürdürülebilir Kalkınma: Kısaca, mevcut ihtiyaçları gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine engel olmadan karşılayarak kalkınmaktır.

Hayat Boyu Değerlendirme: Bir mal ve hizmet sisteminde belirli bir malzeme ve enerjiden elde edilen mal ve hizmetlerle bu sistemin hayat dönemince ortaya çıkan ve doğrudan doğruya sisteme atfedilebilen çevre etkilerine ait bilgilerin toplanması ve gözden geçirilmesiyle ilgili bir usuller dizisidir.

Çevre Yönetim Sisteminin işletmeler tarafından geliştirilmesinin amacı; ¹

• Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılması,
• Çevresel performansın artırılması,
• Market Stratejileri;
• Uluslararası rekabette avantaj sağlaması
• Firma itibar ve Pazar payının artırılması
• Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların azaltılması ve verimliliğin artırılması,
• Acil durumlara (deprem, yangın, sel vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayların azaltılması,
• Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması,
• ü Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması
• İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılması,
• ISO 14001 tüm dünyaca bilinen ve kullanılan ortak bir dil olduğundan küresel pazarda kabul edilirliğin sağlanmasıdır. ¹

Görüldüğü üzere ISO 14001 standardının amacı ile PaperCut MF programının sunduğu hizmetlerin birebir örtüştüğü bazı noktalar bulunmaktadır.

• Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların azaltılması ve verimliliğin artırılması,
• Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması,
• Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması

Bunlardan başlıcalarıdır. ISO 14001 standardının elbette daha çok üretim aşaması ile ilgilendiği bilinmektedir. Ancak günümüzde devasa boyutlara ulaşabilen yönetim departmanları Genel Üretim Giderleri kapsamında ciddi kağıt israfı oluşturabilmektedir. Bu noktalarda eşleşen hem stratejik hemde reel amaçlar ISO 14001 uygulamalarında PaperCut MF programı çalışmasının da yapılabilmesine olanak tanımaktadır.

SONUÇ ²

İşletmelerin ISO 14001 sertifikasına başvurma nedenleri sırasıyla; çalışanların refahını sağlama, rekabet ve ticari engeller, potansiyel maliyet azaltıcı etki, tepe yönetimin çevreye duyarlılığı ve yasal zorunluluk değişkeleri olarak tespit edilmiştir. ISO 14001’e başvurma nedenlerinin, işletmenin yeşil yönetime duyarlılığına etkisi araştırıldığında; tepe yönetiminin çevreye duyarlılığının, işletmenin yeşil yönetime duyarlılığına en fazla etki eden değişken olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda, yeşil yönetim uygulamalarının zorunlu olmaktan çok gönüllü faaliyetler olarak gerçekleştiği söylenilebilir. Diğer bir ifadeyle işletmelerin çevrecilik anlayışına gösterdikleri eğilimler yasal zorunluluğun ötesinde, sosyal açıdan sorumluluk taşıyan gönüllü iş uygulamalarına dönüşmektedir.

Araştırma sonuçları işletmelerin yeşil yönetime duyarlılığını etkileyen değişkenlerden birisinin de potansiyel maliyet azaltıcı etki olduğunu ortaya koymaktadır. Dolayısıyla ISO 14001’in uygulanması sonucu elde edilen kazancın, bu standartların işletmeye uygulanması için gereken masraftan oldukça fazla olacağı düşüncesi işletmelerin yeşil yönetime duyarlılığında etkili olabilmektedir.

SON SÖZ : İster ISO 14001 Standardı uygulansın veya uygulanmasın. PaperCut MF sizin için hem dökuman sistemini denetleyen hem de maliyetleriniz azaltıcı ve çevreci bir projedir. Süreçlerinize dahil edilmesi firmanıza her anlamda farklı fırsatlar sunacaktır.

Kaynakça : ¹   ISO 14000 Çevra Yönetim Standardı– SAÜ (https://dosya.sakarya.edu.tr/Dokumanlar/2013/019/128790288_tky_h12.pdf)

² Yeşil Yönetim ve İşletmeleri Iso 14001 Sertifikası Almaya Yönelten Faktörler Ayten Katay, Şebnem Aslan 
http://www.sbe.deu.edu.tr/dergi/cilt10.sayı1/10.1 akatay aslan.pdf